Ουζερί, μεζεδοπωλεία, μπακαλοταβέρνες και ψαροταβέρνες που όλα τους έχουν ένα κοινό. Έχουν χαραγμένη πάνω τους μια στάμπα αυθεντικότητας του παλιού Πειραιά, τότε που όλα ήταν λίγο πιο αγνά και πολύ πιο νόστιμα. Μία στάμπα που αντέχει στον χρόνο. Ιστορίες που πρέπει να ειπωθούν. Πήγαμε να τις ακούσουμε και να τις γευτούμε.
Οινομαγειρείο ο Βασίλης στην Ιχθυόσκαλα
Μόλις έφτασα δεν πίστευα στα μάτια μου. Κάτω από την πελώρια σκιά που έκαναν τα σιλό των μύλων Αγίου Γεωργίου και ακριβώς μπροστά από την ιχθυόσκαλα βρίσκεται το οινομαγειρείο ο Βασίλης. Ένα μαγαζάκι λίγων τετραγωνικών μέτρων, που όμως έχει απλώσει τα τραπέζια του τριγύρω και είναι όλα γεμάτα κάθε μεσημέρι. Εκεί κάθονται όσοι “γνωρίζουν”, αγναντεύοντας στον κόλπο τις λάντζες και πίνοντας ούζο – φυσικά μαζί με τον απαραίτητο μεζέ.
Βασιλιάς του καταλόγου είναι το χταπόδι αλλά και ό,τι βγει από την ιχθυόσκαλα. Όλα φρέσκα, με το δυνατό τηγάνι στο γκάζι να τα κάνει τραγανά και πεντανόστιμα. Στα ηχεία 90s ή και παλιότερη ελληνική μουσική συμπληρώνει τέλεια το σκηνικό. Ο κόσμος της θάλασσας το έχει για στέκι του και το εμπιστεύεται. Και αυτό από μόνο του αποτελεί εγγύηση.
Μην ξεχαστείς και πας αργά, ο Βασίλης είναι ανοιχτός από το πρωί και κλείνει το απόγευμα. Όσο λειτουργεί και η ιχθυόσκαλα δηλαδή και λίγο παραπάνω.
Οινομαγειρείο ο Βασίλης: Ιχθυόσκαλα, Κερατσίνι | τηλ: 2104327213
Το μπακάλικο του Φίλιππα (Σκυλοδήμος)
Ένα μαγαζάκι βγαλμένο από τις παλιές ελληνικές ασπρόμαυρες ταινίες. Ένα μπακάλικο που σε ταξιδεύει πίσω στον χρόνο. Ψηλοτάβανο, με ξύλινες πόρτες και παράθυρα, όλα τέλεια τακτοποιημένα στα ράφια του, βαλμένα στη σειρά με ευλαβική προσοχή, με ένα ψυγείο βιτρίνα με τυριά και αλλαντικά από όλη την Ελλάδα να δεσπόζει στη μια πλευρά.
Όμως το μαγαζί έχει κι ένα άλλο μυστικό. Περνώντας από μια μικρή πόρτα θα βγεις στην παλιά αποθήκη που σήμερα έχει τραπέζια ενώ στην αυλίτσα ξεχωρίζει ένα τηγάνι πάνω σε ένα μάτι που συνδέεται με το γκάζι. Εκεί ο Φίλιππος μαγειρεύει ό,τι έχει στο μαγαζί και ό,τι βρει το πρωί στην αγορά. Κεφτεδάκια, ομελέτες, υπέροχες τηγανητές πατάτες, αλλά και μαρίδα, γαύρο και κρύους μεζέδες είναι μερικά από όσα θα δεις στα τραπεζάκια του.
Το μαγαζί λειτουργεί από το 1908 ενώ από το 1959 βρίσκεται στα χέρια της οικογένειας Σκυλοδήμου και σήμερα ο Φίλιππος συνεχίζει με το ίδιο μεράκι το έργο του πατέρα του.
Φεύγοντας, μην ξεχάσεις να αγοράσεις για το σπίτι βραστερά όσπρια, παραδοσιακά τυριά και ρακή. Κυριακές είναι κλειστά.
Το μπακάλικο του Φίλιππα: Δεληγιώργη 16 και Σκυλίτση, Πειραιάς | τηλ: 6945059328
Όρμος Αφροδίτη
Φτάνοντας στο μικρό μαγαζάκι με την ταμπέλα που λέει “Όρμος Αφροδίτης” στην πρόσοψη (η άλλη ταμπέλα, λίγο παραδίπλα, γράφει “Ο Κώστας”) πετυχαίνουμε τον κύριο Κωστή στο τραπεζάκι ακριβώς απ’ έξω. Μόλις αρχίζουμε να του μιλάμε εμφανίζεται και η γυναίκα του η κυρία Νίκη από την κουζίνα. Μας προσφέρει μια ρακή και αρχίζουμε να μιλάμε.
Ο Κωστής Αντωνοδημητράκης μεγάλωσε στην Κρήτη και 16 χρονών ήρθε στην Αθήνα. Το 1981 αποφάσισε στο ίδιο μέρος που πίνουμε σήμερα τις ρακές μας και τσιμπάμε το χταποδάκι να ανοίξει ένα μικρό ουζερί – μεζεδοπωλείο. Το είπε Όρμο της Αφροδίτης, όπως ακριβώς έλεγαν και τον όμορφο όρμο που απλώνεται μπροστά. Τότε δεν υπηρχε η εκκλησία, παρά μόνο ένα μικρό εικονοστάσι και είχε πολλές βαρκούλες από ψαράδες που έρχονταν και πουλούσαν την ψαριά τους.
Από τότε, όπως θα σου πουν οι πιο παλιοί θαμώνες του, τα πιάτα του δεν έχουν χάσει ούτε στάλα από τη γεύση και την ποιότητά τους. Λίγα και πεντανόστιμα, με τις μερίδες όμως άκρως χορταστικές.
Τεράστιο ρόλο για τον κύριο Κωστή παίζει η πρώτη ύλη. Το ελαιόλαδο είναι δικό του από την Κρήτη ενώ τα καλαμαράκια και οι γαρίδες είναι το σήμα κατατεθέν του μαγαζιού. Όταν έχει, προσφέρει και απάκι αλλά και χοχλιούς μπουμπουριστούς. Μην ξεχάσεις να τους συνοδεύσεις με το απαραίτητο ουζάκι.
Όρμος Αφροδίτη: Ακτή Θεμιστοκλέους 288, Πειραιάς | τηλ: 2104180527
Ψαροκαστέλλα
Από το 1986 που πρωτοάνοιξε παραμένει στέκι για τους φανατικούς ψαροφάγους της περιοχής και όχι μόνο. Το όνομά του δεν ήταν πάντα Ψαροκαστέλλα αλλά πάντα βρισκόταν χωμένο σε μια ανηφορίτσα της Καστέλλας, ανάμεσα σε άλλα σπίτια και ακριβώς κάτω από το σπίτι που έμενε και μένει όλη η οικογένεια των ιδιοκτητών.
Όπως μας λέει η κυρία Μαρία, η οποία τρέχει σήμερα το μαγαζί μαζί με τον άντρα της και τα παιδιά της, “ο πατέρας μου αποφάσισε να κάνει τη βεράντα του σπιτιού μας ταβέρνα. Στην αρχή ήθελε απλά να βγάζει μεζέδες για να μαζεύει τους φίλους του και να περνάνε καλά. Στη συνέχεια όμως αυτό άρχισε να μεγαλώνει πάρα πολύ και προσέθεσε πιάτα κανονικά. Όταν το αναλάβαμε εγώ με τον άντρα μου, αποφασίσαμε να προσφέρουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε σε ποιότητα σε έναν όμορφο και περιποιημένο χώρο”.
Και το κατάφεραν θα πω εγώ. Με επιρροές πολίτικες από τη μητέρα και τη γιαγιά της αλλά και με πρώτη ύλη απευθείας από τον ξάδερφο ψαρά που έχει έδρα στη Χίο, η κυρία Μαρία μεγαλουργεί στη μικρή κουζίνα της και παρουσιάζει μερικά από τα πιο περιποιημένα πιάτα που έχεις δει σε ταβέρνα.
Ψαροκαστέλλα: Σκρα 19, Πειραιάς | τηλ: 2104222237
Το ψαροκόκκαλο της Άννας
Από τον Οκτώβριο του 2005, που άνοιξε, αυτό το ταβερνάκι έχει εξελιχθεί όσο κανένα άλλο στην περιοχή. Τέτοια είναι η επιτυχία της Άννας, που κατάφερε -ξεκινώντας χωρίς καμία προηγούμενη σχέση με την εστίαση- να δημιουργήσει ένα μαγαζί ορόσημο για την τοπιική ψαροφαγία. Το καμία σχέση βέβαια είναι σχετικό, αφού από τον μπαμπά της κληρονόμησε ένα μαγαζί με δίχτυα.
Όπως μας είπε η ίδια, στην αρχή ήθελαν να φτιάξουν ένα σύγχρονο καφενείο, αλλά ο κόσμος και η αγάπη της για τη μαγειρική τους οδήγησε τελικά στην κουζίνα.
Τι θα φας λοιπόν στο Ψαροκόκκαλο της Άννας; Την απάντηση τη δίνει η ίδια: “Συνεργαζόμαστε με δικά μας καΐκια που τα εμπιστευόμαστε χρόνια και έτσι μαγειρεύουμε ό,τι μας φέρνουν. Κουτσομούρα, μπαρμπούνι, μπακαλιάρο, φαγκριά, τσιπούρες, σαργούς αλλά και μερικά πιάτα που πραγματικά δεν υπάρχουν σε γεύση και δημιουργία. Από την παέγια και το ριζότο καραβίδας μέχρι το γιουβέτσι σουπιάς με το μελάνι που είναι το highlight του μαγαζιού”.
Το ψαροκόκκαλο της Άννας: Τσακάλωφ, Βίκτωρος Ουγκώ και, Κερατσίνι | τηλ: 2104323010
Το κουτούκι του Αντώνη
Από το 1914 μένει η οικογένεια στην Κοκκινιά, από το 1958 λειτουργεί το μαγαζί το οποίο έχει γράψει πλέον τη δική του ιστορία. Η διακόσμηση είναι πληθωρική, με αμέτρητα παλιά αντικείμενα κρεμασμένα στους τοίχους και ακουμπισμένα σε κάθε γωνιά αυτής της παραδοσιακής ταβέρνας.
Ένα μικρό μουσείο της περιοχής και της ιστορίας των κουτουκιών, που θα μπορούσαμε για ώρες να αναλύουμε τα “εκθέματά” του, αλλά σήμερα είμαστε εδώ για να μιλήσουμε για το φαγητό του.
Ο κατάλογος έχει φωτογραφία κάθε πιάτο, για να ξέρεις τι παίρνεις, διαλέγοντας ανάμεσα σε ψαρικά και κρεατικά στο τηγάνι ή στο κάρβουνο. Από τα συνοδευτικά, η φάβα έρχεται με μπόλικο ξερό κρεμμύδι χοντροκομμένο και μαϊντανό, η φέτα είναι βαρελίσια, οι τηγανητές πατάτες φρέσκες και κομμένες στο χέρι, η βραστή σαλάτα έχει λαχανικά και χόρτα εποχής. Από τα κυρίως ρώτα για τα ψάρια και φυσικά μην χάσεις το μπιφτέκι του που θα σου ξυπνήσει μαμαδίστικες αναμνήσεις.
Μη διστάσεις να πας καλοκαίρι αλλά και χειμώνα. Θα βρεις για κάθε εποχή το ιδανικό σκηνικό, το οποίο στήνεται στο ίδιο σημείο εδώ και 90 χρόνια.
Το κουτούκι του Αντώνη: Αργυροκάστρου 26-28 | τηλ: 2104924338
Ο Διάσημος στην Πειραϊκή
Ο Διάσημος ξεκίνησε από τη Λεύκα, την περιοχή πίσω από το Καραϊσκάκη, το 1952. Το 1962 μεταφέρθηκε στην Πειραϊκή, η οποία δεν θύμιζε σε τίποτα τη σημερινή της εικόνα. Ο δρόμος τότε δεν υπήρχε και τα μαγαζιά έβγαζαν τραπέζια πάνω στα βράχια, με τους πελάτες να τρώνε πάνω στο κύμα.
Στην περιοχή υπήρχαν τότε μονο τρεις ταβέρνες. Κι ο Διάσημος παραμένει από τότε εκεί για να κρεμαέι τα χταπόδια του έξω από την τέντα, να τα βλέπει ο ήλιος, να προσφέρει φρέσκα ψάρια και θαλασσινά και να σε ταξιδεύει με την αυθεντική ατμόσφαιρά του.
Είναι ανοιχτός καθημερινά και, εκτός από ψαρομεζέδες και θαλασσινά, προσφέρει επίσης ωραία θέα. Έλα γύρω λίγο πριν το ηλιοβασίλεμα.
Ο Διάσημος στην Πειραϊκή: Ακτή Θεμιστοκλέους 308, Πειραϊκή | τηλ: 2104517471
Το Καπηλειό του Ζάχου
Στα Καμίνια του Πειραιά θα βρεις το καπηλειό του Ζάχου. Είναι η επιτομή της παλιάς καλής ταβέρνας, με τα βαρέλια του κρασιού στον τοίχο και τις φωτογραφίες ολούθε. Πρώτη φορά άνοιξε το 1960 και προσέλκυσε όλη τη γειτονιά με το καλό της κρασί και τον ακόμα πιο καλό μεζέ της. Το 2003 πέρασε στα χέρια του Χρήστου Ζάχου, ο οποίος γεννήθηκε και μεγάλωσε στα Καμίνια και μαζί με τη γυναίκα του διατηρούν αναλλοίωτο στο μαγαζί τους τον χαρακτήρα της περιοχής.
Στην αρχή έβγαζε μεζέδες από ένα και μόνο τηγάνι. Στη συνέχεια όμως, επειδή το ζητούσε ο κόσμος, έφεραν και μικρά αλλά και μεγάλα ψάρια και η κουζίνα μεγάλωσε. Κάπως έτσι, χτίστηκε το καπηλειό και σήμερα, χάρη στην αυθεντικότητα και την ποιότητά του, έχει κερδίσει πελάτες κάθε τάξης και κάθε περιοχής. Από τα βόρεια και τα νότια, από τους εργάτες μέχρι τους επιχειρηματίες της ευρύτερης περιοχής, όλοι έρχονται εδώ για να απολαύσουν ένα καραφάκι κρασί παρέα με πεντανόστιμους μεζέδες.
Το Καπηλειό του Ζάχου: Κομοτηνής 37, Πειραιάς | τηλ: 2104813325