Λιγότερο από δύο μήνες μετά την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία, οι επιπτώσεις στην αμερικανική ακαδημαϊκή κοινότητα είναι ήδη αισθητές. Η αυξημένη πίεση προς τα κορυφαία πανεπιστήμια της χώρας έχει οδηγήσει σε εμφανείς αλλαγές στη στρατηγική τους, με φόντο την απειλή διακοπής της ομοσπονδιακής χρηματοδότησης και τις έντονες αντιδράσεις από δωρητές και πολιτικούς.
Σκληρές γραμμές στα πανεπιστήμια:
Το τελευταίο διάστημα, πολλά πανεπιστήμια έχουν υιοθετήσει μια πιο αυστηρή στάση απέναντι σε διαδηλώσεις και ενέργειες που σχετίζονται με την ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση. Το Χάρβαρντ απέλυσε βιβλιοθηκάριο για την αφαίρεση αφίσας Ισραηλινών ομήρων, ενώ το Γέιλ έθεσε σε διαθεσιμότητα ερευνήτρια λόγω φερόμενων σχέσεων με οργανισμό υπό αμερικανικές κυρώσεις. Στο Κορνέλ, η φοιτητική οργάνωση Students for Justice in Palestine αντιμετωπίζει αναστολή λειτουργίας μετά από διαμαρτυρία σε εκδήλωση υπέρ της ειρήνης.
Στο πανεπιστήμιο Κολούμπια, επίκεντρο έντονων διαδηλώσεων, η διοίκηση επέβαλε ποινές σε φοιτητές που κατέλαβαν κτίρια και δρομολογεί συνολική αναθεώρηση των κανονισμών για τις διαδηλώσεις.
Οι ενέργειες αυτές έρχονται μετά από ένα χρόνο πιέσεων από μεγάλους δωρητές που απέσυραν τη χρηματοδότησή τους λόγω ανησυχιών για τον αντισημιτισμό και την ελευθερία του λόγου στα πανεπιστήμια. Ωστόσο, η άμεση αλλαγή πολιτικής δεν είχε επιτευχθεί μέχρι πρόσφατα.
Σήμερα, η κατάσταση φαίνεται να έχει αλλάξει. Ο Λευκός Οίκος απειλεί με περικοπές χρηματοδότησης, με την κυβέρνηση Τραμπ να ανακοινώνει ήδη περικοπή 400 εκατομμυρίων δολαρίων προς το πανεπιστήμιο Κολούμπια. Δεκάδες άλλα πανεπιστήμια βρίσκονται υπό έρευνα από το υπουργείο Παιδείας για πιθανές παραβιάσεις του Τίτλου VI του νόμου περί πολιτικών δικαιωμάτων, σχετικά με την προστασία των Εβραίων φοιτητών.
Παράλληλα, οι Ρεπουμπλικάνοι προωθούν την αύξηση της φορολογίας στα πανεπιστημιακά ιδρύματα με μεγάλα κεφάλαια, συνδέοντας το μέτρο με την καταπολέμηση του αντισημιτισμού και την αντίθεσή τους στις πολιτικές DEI.
Τα πανεπιστήμια αντιδρούν στην πίεση παγώνοντας προσλήψεις και αναθεωρώντας τους προϋπολογισμούς τους. Το πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια προειδοποιεί για πιθανές διαταραχές μεγαλύτερες από αυτές της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008 ή της πανδημίας.
Στο Κολούμπια, η προσωρινή πρόεδρος Κατρίνα Άρμστρονγκ ανακοίνωσε αυστηρότερα πειθαρχικά μέτρα και πρωτοβουλία για την καταπολέμηση του αντισημιτισμού, τονίζοντας τη σοβαρότητα με την οποία το πανεπιστήμιο αντιμετωπίζει τις ενέργειες της κυβέρνησης. Ωστόσο, η πίεση οδήγησε στην παραίτησή της λίγο αργότερα.
Η σύλληψη του Μαχμούντ Χαλίλ, ηγετικής φυσιογνωμίας των αντι-ισραηλινών διαδηλώσεων στο Κολούμπια, από τις αρχές μετανάστευσης, προκάλεσε νέες αντιδράσεις και μια διαδικτυακή αναφορά με εκατομμύρια υπογραφές. Στην Καλιφόρνια, ο νέος καγκελάριος του UCLA ανακοίνωσε επίσης πρωτοβουλία για την καταπολέμηση του αντισημιτισμού.
Η αυξανόμενη πίεση έχει προκαλέσει ανησυχίες για την ακαδημαϊκή ελευθερία. Καθηγητές του πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνια υπέγραψαν αναφορά καταγγέλλοντας την εργαλειοποίηση του αντισημιτισμού για την καταστολή της ακαδημαϊκής ελευθερίας και δημιουργία κλίματος φόβου. Καθηγητής του Χάρβαρντ προειδοποιεί ότι οι εξελίξεις σχετίζονται περισσότερο με τον έλεγχο των πανεπιστημίων μέσω της απειλής απώλειας χρηματοδότησης παρά με τον ίδιο τον αντισημιτισμό.
Σημαντική ένδειξη της ανησυχίας που επικρατεί στην ακαδημαϊκή κοινότητα αποτελεί η απόφαση τριών καθηγητών του πανεπιστημίου Γέιλ να εγκαταλείψουν τις ΗΠΑ για τον Καναδά. Οι καθηγητές Τίμοθι Σνάιντερ, Μάρσι Σορ και Τζέισον Στάνλεϊ εξέφρασαν την ανησυχία τους για την περιστολή της ελευθερίας του λόγου και την «ολίσθηση των ΗΠΑ στον φασισμό» μετά την ανάληψη της εξουσίας από τον Ντόναλντ Τραμπ. Η πίεση στο Κολούμπια και οι περικοπές στη χρηματοδότηση ήταν καθοριστικοί παράγοντες για την απόφασή τους. Η κυρία Σορ μάλιστα εξέφρασε φόβους για ενδεχόμενο εμφύλιο πόλεμο στις ΗΠΑ.
Η παραίτηση της προέδρου του Κολούμπια, Κατρίνα Άρμστρονγκ, μετά την ανακοίνωση των κυβερνητικών απαιτήσεων και των περικοπών στη χρηματοδότηση, υπογραμμίζει την ένταση της κατάστασης. Η Άρμστρονγκ φάνηκε να βρίσκεται σε δεινή θέση, προσπαθώντας να προστατεύσει το πανεπιστήμιο από περαιτέρω κυβερνητικές επιθέσεις, ενώ παράλληλα δεχόταν πιέσεις από καθηγητές και φοιτητές.
Η ακαδημαϊκή κοινότητα φαίνεται διχασμένη, με τους καθηγητές να διαμαρτύρονται για έλλειψη διαβούλευσης και τους φοιτητές να αντιμετωπίζουν αυστηρότερα μέτρα ασφαλείας και τον φόβο της σύλληψης και απέλασης. Δύο εθνικές οργανώσεις καθηγητών έχουν ήδη ξεκινήσει νομικές ενέργειες κατά των κυβερνητικών αιτημάτων, αμφισβητώντας την νομιμότητα των ενεργειών της κυβέρνησης Τραμπ και υπερασπιζόμενες την ακαδημαϊκή ανεξαρτησία και την ελευθερία του λόγου.
Οι εξελίξεις αυτές σηματοδοτούν μια περίοδο έντονων ανακατατάξεων και αντιπαραθέσεων στην αμερικανική τριτοβάθμια εκπαίδευση, με αβέβαιο μέλλον για την αυτονομία και την ελευθερία της ακαδημαϊκής κοινότητας υπό την πίεση της νέας κυβέρνησης.
